SOBRAŠICE – STARE DRVENE SENICE ZA ODMOR

od Živeti sa prirodom 5,633 views0

Foto: Sobrašica u selu Ćovdin nastala je krajem XIX ili početkom XX veka na prostoru nekadašnjeg centra sela, na putu prema Busuru.

Lep primer narodnog graditeljstva u Srbiji predstavljaju male drvene kućice, sobrašice, koje su obično podizane u porti crkve. One su služile za obedovanje, okupljanje srodnika i njihovih prijatelja, prilikom crkvenih praznika. Naziv sobrašice potiče od slovenske reči sobranje, što znači sakupljanje, zborovanje. U nekim krajevima Srbije zvali su ih i sovrašice, sofre, šatre.

 

Sobrašice mogu biti jednodelne ili višedelne, spojene pod zajedničkim krovom. Građene su od tesanih greda temeljača, koje su postavljene na veće kamenove na uglovima i spojevima. Stranice su građene u bondručnom skeletnom sistemu sa stubovima i oplatom, a krov sa konstrukcijom na 2 ili 4 vode, pokriven je ćeramidom. Zid od brvana izgrađen je do pola, što sobrašicama daje prozračni izgled terase, senice. U svakoj je bio postavljen sto u sredini, sa klupama za sedenje okolo. Kod nekih sobrašica postojali su ugradni stolovi i klupe, koje su u čelu stola-sofre bile posebno obrađene za starešinu zadruge.

Sobrašice su danas sačuvane u pojedinim selima zapadne Srbije, pored Užica, Valjeva, Kragujevca. Tako je u Brankovini, kod Valjeva, u porti crkve Svetih arhađela Mihaila i Gavrila, čiji ktitor je bio prota Mateja Nenadović, sačuvano nekoliko ovih neobičnih građevina. Sobrašice u Brankovini, stare više od sto godina pripadele su bogatim porodicama iz valjevskog kraja, koje su za velike verske praznike i druge svetkovine, posle posete crkvi, odmarale i obedovale u takvim zatvorenim ili poluzatvorenim kućicama od drveta. Tu su se primali gosti, prijatelji, rodbina, koji su dolazili iz susednih sela i koji nisu imali svoje sobrašice.Na stolu su se uvek nalazile različita jela i pića da se gosti okrepe.

 

Siromašniji meštani, koji su učestvovali u liturgiji, takođe su imali svoje mesto za odmor u dvorištu crkve. Njima su bili namenjeni stolovi sa klupama uspod lipa, koji i danas tu stoje, dok su oni najsiromašniji sedeli na travi pod drvećem.

Izvor

Odgovori

Your email address will not be published.

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>